San Miguel is de hoofdstad van de provincie "La Mar" en behoort tot het departement Ayacucho. Ook hier hebben het politieke geweld van het Lichtend Pad en de militairen in de jaren tachtig hun sporen achtergelaten en werkt men nog steeds volop aan de heropbouw.
Aangezien San Miguel het politieke en economische centrum is van de provincie "La Mar", zijn er vele provinciale instituten aanwezig (gezondheid, onderwijs, bank, politie, vredegerecht…). De 30.000 inwoners van het district wonen in 80 gemeenschappen. Helaas sterven zo’n 2 op 100 kinderen in hun eerste levensjaar, meestal door ondervoeding en is 60% van de volwassen bevolking analfabeet.
Het revalidatiecentrum van Tumbador VZW in San Miguel
Aanloop
Bij Heleen Sabbe en Tine Vanhullebusch, onze vrijwilligsters die actief waren in Ayacucho, ontstond het idee om een pilootproject op te zetten in de periferie van Ayacucho. San Miguel werd gekozen op basis van een combinatie van twee doorslaggevende factoren:
- Als hoofdstad van de provincie La Mar, bood San Miguel ons de mogelijkheid om alle nodige instanties mee op sleeptouw te nemen.
- De bereidwilligheid en interesse tot samenwerken vanuit het dorp was overtuigend groot.
Begin mei 2007 startte Isabel De Smet het pilootproject in San Miguel op. Na vijf maanden werd het pilootproject zowel ter plaatse als in België geëvalueerd. Een belangrijke voorwaarde voor het voortzetten van het project, was het indienen van een concrete hulpvraag vanuit de Peruaanse partners. De aanvraag kwam er. Het intussen opgerichte OMAPED en de toenmalige werkgroep dienden een hulpvraag in.
Op grond van de positieve beoordeling van het pilootproject, de concrete hulpvraag én de eigen initiatieven van de Peruaanse partners na de start van het pilootproject, besloot Tumbador vzw om het project in vaste vorm te gieten en verder uit te bouwen.
Realisaties
In de afgelopen jaren werd heel wat gerealiseerd. Het project in San Miguel kreeg de naam: "Qam Hina Kani" (Quechua voor "Soy igual que tu" of "Ik ben gelijk aan jou"). Een lokaal vlakbij de centrale markt werd ingericht als therapieruimte. In 2011 werd deze ruimte ingeruild voor een groter lokaal met een apart bureau en aparte materiaalruimte. Het revalidatiecentrum werd voorzien van een hellend vlak, zodat het vlot toegankelijk was voor rolstoelpatiënten.
Een aantal patiënten krijgt sinds de start van het project therapie. Jaarlijks komen er nieuwe patiënten bij. Therapietrouw is echter geen evidentie in Peru. Door de jaren heen werden verschillende methodes uitgewerkt en uitgeprobeerd, de ene al succesvoller dan de andere. Bij een aantal patiënten worden de therapiesessies aangevuld met huisbezoeken.
De patiënten betalen een financiële bijdrage, aangepast aan de socio-economische situatie van het gezin. Dit wordt geëvalueerd door de sociaal assistente. Enkele patiënten betalen zelfs met sinaasappels.
Andere constante aandachtspunten zijn opleiding, organiseren van evenementen en sensibilisatie. Aan de ouders van patiënten met een handicap worden er bijvoorbeeld informatiesessies gegeven over het leven met een handicap en het belang van therapie, maar bijvoorbeeld ook over het belang van tandhygiëne. Op enkele scholengaven onze vrijwilligers infosessies over de toegankelijkheid van het gebouw of over de vraag hoe een kleuter met een handicap beter gestimuleerd kan worden.
Jaarlijks wordt er in San Miguel een sportwedstrijd voor personen met een handicap georganiseerd. Dezedag van Personen met een Handicap wordt verder gevierd met een optocht en het hijsen van de vlag. Regelmatig gaan het personeel en onze vrijwilligers op uitstap met de patiënten en hun familie.
Ter bevordering van de sensibilisatie zijn er medische campagnes georganiseerd in samenwerking met het ziekenhuis of andere organisaties in San Miguel en de omliggende dorpjes. Op school worden er sporadisch spelletjes gespeeld met de klasgenoten van een van onze kinderen met een handicap. Om hen zo te laten ervaren hoe het is om een handicap te hebben.
Samenwerking met lokale instanties
De grote sterkte van het project in San Miguel is de samenwerking met andere organisaties. Er wordt nauw samengewerkt met de collega’s vanuit Wasi Esperanza te Ayacucho. Enkele personeelsleden werken voor beide projecten: de coördinator, de sociale assistente en de vrijwilligers zijn zowel actief in Ayacucho als in San Miguel.
Daarnaast is er ook een samenwerking met het ziekenhuis en met ES SALUD. Onze kinderen worden daar op geregelde basis op medisch vlak opgevolgd. Een aantal patiënten worden zo doorverwezen naar een gespecialiseerde revalidatiearts voor kinderen in Lima.
De samenwerking met OMAPED is helaas wisselend productief. De gemeente kon in het verleden niet steeds garanderen dat er een verantwoordelijke van Omaped aangesteld bleef (o.a. door het uitblijven van betaling van het loon). Veelbelovende initiatieven geraakten zo niet steeds afgerond.
De gemeente stelde eveneens een bus ter beschikking om zo transport te voorzien voor patiënten die moeilijk tot aan het revalidatiecentrum geraken. Deze bus is echter nog steeds niet in gebruik genomen wegens praktische problemen (ontbreken van nummerplaat en verzekering).
Bij de opstart van het project slaagde San Miguel, met behulp van Tumbador vzw, er in de ‘vzw voor personen met een beperking’ uit San Miguel officieel te laten registreren. De vereniging werd officieel gedoopt als APDISMA (Asociación de Personas con Discapacidad). Ook hier is de werking echter zeer afhankelijk van de personen die aangesteld zijn.
Huidige stand van zaken
Momenteel is Xavier, een Ayacuchaanse kinesist, voltijds werkzaam in San Miguel en omgeving. Dit is de eerste keer, sinds de start van het project, dat er een lokale kracht de dagdagelijkse werking van het centrum op zich neemt. Hierin wordt hij bijgestaan door de collega’s van Wasi Esperanza, zijnde de coördinator en de sociale assistente.
Xavier gaat wekelijks naar Ayacucho om er opleidingen en vergaderingen te volgen met de andere collega’s van Wasi Esperanza.
Anderzijds reizen de vrijwilligers (dit is op dit momenteen kinesist en een psychologe) geregeld vanuit Ayacucho naar San Miguel om hem te ondersteunen waar nodig.
Het openbaar vervoer in de regio is van een zodanig slechte kwaliteit dat het voor vele kinderen onmogelijk is om therapie te volgen in het centrum. Xavier trekt dan ook geregeld naar de naburige dorpen (Tambo, Ninobamba, Patibamba) om er therapie te geven. Er zijn ongeveer 25 kinderen die op geregelde basis therapie volgen.